Lesson Plan

He Aha Lā He Kūkulu?

Traditional Hawaiian structure with green vegetation surrounding it
Grade Level:
Upper Elementary: Third Grade through Fifth Grade
Subject:
Social Studies
Lesson Duration:
60 Minutes
State Standards:
4.HL.5 Nā Ana Akeakamai Kūhelu - Ka Hōnua Ko Lalo
4.K.7 Nā Ana Mākau ʻŌlelo - Ke Kākau Nā ʻAno Kākau
4.H.14 Nā Ana Mākau ʻŌlelo - Ka Heluhelu 
4.OA.B.5 Nā Ana Pilihelu - Haku A Kālailai I Nā Lauana
Thinking Skills:
Understanding: Understand the main idea of material heard, viewed, or read. Interpret or summarize the ideas in own words.

Essential Question

Nā Nīnau Hoʻokele
1. He aha lā he kūkulu?
2. He aha nā mea e pono ai e kūkulu i kekahi hale?
3. ʻO wai hoʻi nā kanaka loea i ka hana kūkulu hale?
4. He aha ke ʻano o ka hale ma Ka Pāka Aupuni ka moku o Kīpahulu?
5. He aha nā mahele o ka hale?
6. He aha ka waiwai o ka ʻike kūkulu hale?

Objective

Nā Pahuhopu
1. Maopopo ka haumana:
- i nā meakanu e pono ai e kūkulu i hale.
- i nā māhele o ka hale.
- ʻo wai nā loea kūkulu hale.
- i ka ʻōlelo noʻeau, “ʻO ke kahua ma mua ma hope ke kūkulu.”
- i ʻelua a ʻoi ʻano hale.
- i ka waiwai o ka ʻike kūkulu hale.
- i ka ʻōkoʻa a me nā mea like ma waena o nā hale o kēia au a me nā hale o ka wā kahiko.
2. Hiki i ka haumana ke kahakiʻi a e lēpili pololei i nā māhele o ka hale hālāwai.
3. Hiki i ka haumana ke hōʻike i ʻelua ʻano hīpuʻu.

Background

ʻIke Hoʻokahua
He haʻawina kēia e aʻo aku i nā haumāna i ka ʻike kūkulu hale. E hoʻokamaʻaina ana nā haumāna i ka hale e kū nei ma Ka Pāka Aupuni Ma Ka Moku O Kīpahulu. E aʻo pū ana nā haumāna i nā ʻano meakanu e pono ai no ke kūkulu ʻana i ka hale Hālāwai. E launa ʻana nā haumana i nā kanaka loea ma ka hana kūkulu hale a me ka waiwai o kēia ʻike kūpuna. E noiʻi ʻana nā haumāna e pili ʻana nā ʻano hale like ʻole o ka wā kahiko a me kēia wā.

Preparation

Ka Hoʻomākaukau
E hoʻomākaukau i ka i nā haumāna

Nā Mea E Pono Ai
1. Pepa
2. Penikala
3. Hāmeʻa
4. Nā lāʻau ʻai
5. Kaula

Materials

Download Ha'awina no Kīpahulu - Full Lesson Plan

Download He aha lā he kūkulu - Activity for Lesson Plan

Download Hō'ike Hale - Activity for Lesson Plan

Lesson Hook/Preview

Ka Manaʻo Pōkole
E hōʻike aku ke kumu i ka manaʻo o ka ʻōlelo noʻeau ma o ke kūkulu ʻana i kekahi hale me ʻelua ʻano kahua. ʻO ka hale mua he hale me ke kahua one a me nā lāʻau ʻōhikihiki niho. E ʻike ʻana nā haumāna ʻaʻole hiki ke kūkulu i kekahi hale me ke one ʻoiai ʻaʻole paʻa ke kahua. ʻO ka hale ʻelua e kūkulu ai, he hale me nā ʻiliʻili a me nā lāʻau ʻōhikihiki niho. E ʻike ʻana nā haumāna i ka hale e kū ʻana ʻoiai paʻa ke kahua.

Procedure

Kaʻina Hana

  • E noiʻi e pili ana ka Hale Hālāwai ma Kīpahulu, Maui. 

  • E noiʻi e pili ana nā kanaka loea i ka hana kūkulu hale. 

  • E hōʻike i nā haumana i nā meakanu e pono ai no ke kūkulu hale. 

  • E hōʻike i nā haumana i nā mahele o ka hale. 

* E hoʻohana i ka Padlet no ke kaʻina hana. 

Vocabulary

Nā Huaʻōlelo Kūikawā

  1. Hale
  2. Kūkulu 
  3. Nākiʻi 
  4. Lāʻau 
  5. Lau 
  6. Pou Hana  
  7. Pou Kihi 
  8. Pouomanu 
  9. Kuaʻiole 
  10. Kauhuhu 
  11. Ilio 
  12. Oʻa 
  13. Holo 
  14. Lohelau Kua 
  15. Poukaha 
  16. Lohelau 
  17. Pou Kihi 
  18. Pou Kukuna 
  19. Kahua 
  20. Pili 
  21. Loulu 
  22. Hau 

Enrichment Activities

E noiʻi e pili ana ka hale i kūkulu ʻia ma ka Heiau O Maunawila.

Additional Resources

Nā Kākoʻo A Me Nā Kumuwaiwai

Contact Information

Email us about this lesson plan

Last updated: October 18, 2022